Op dinsdag 11 november 2025, rond 04:10 uur, viel de stroom in de Velsertunnel onder het Noordzeekanaal tussen Beverwijk en Santpoort Noord. De storing, die mogelijk al om 00:10 uur begon, zorgde voor een volledige stilstand van het treinverkeer op de Kennemerspoorlijn tussen Haarlem en Uitgeest. De oorzaak? Een uitgevallen pompinstallatie die water naar binnen liet stromen — niet alleen de treinrails, maar ook de brandblusinstallatie en de tunnelverlichting. Zonder licht en veiligheidssystemen, zo verklaarde Nederlandse Spoorwegen (NS), is de tunnel onveilig voor treinen. En zo begon een dag van wachten, bijstellen en frustratie.
Meerdere uitstellingen, geen duidelijkheid
De herstart van het treinverkeer werd meerdere keren verschoven. Eerst hoopte NS op 09:15 uur. Toen werd dat 12:15 uur. Later 14:15. Uiteindelijk, pas om 15:15 uur, kreeg het verkeer groen licht. De NS-app, NH Nieuws en Streekstadcentraal bevestigden elk een nieuwe tijd — maar geen enkele keer was die op tijd. Reizigers stonden in de regio IJmond met hun tas op het perron, terwijl de trein niet kwam. De ProRail meldde dat het water was weggepompt, maar de schade aan de elektrische systemen is nog niet volledig inzichtelijk. "We doen alles wat we kunnen", zei een woordvoerder, "maar de ouderdom van de tunnel maakt het lastig."De tunnel die te oud is voor de toekomst
De Velsertunnel, geopend in 1957, is de eerste spoortunnel van Nederland. Zestien jaar ouder dan de Amsterdamse metro. Ze is geen moderne bouw, maar een historisch knooppunt — en dat maakt haar kwetsbaar. Een anonieme commentator op Treinreiziger.nl gaf een opvallende verklaring: "De LED-lampen verbruiken te weinig stroom. Daardoor worden de leidingen en lichtbakken niet meer opgewarmd. Dat betekent: condensatie. Vocht. Corrosie. En uiteindelijk: storingen." Het is een paradox: energiebesparing leidt tot nieuwe risico’s. De oude leidingen, ontworpen voor gloeilampen die warmte uitstraalden, zijn nu blootgesteld aan vocht. Geen warmte, geen droogte. En dat is een probleem voor een tunnel onder een waterweg.Werkzaamheden volgen — en nu nog meer vertraging
De storing kwam precies drie dagen voor een geplande weeklange stremming: van zaterdag 15 tot en met zaterdag 22 november 2025, worden er werkzaamheden uitgevoerd bij station Beverwijk. Dat betekent: bussen tussen Santpoort Noord en Uitgeest. Maar nu, al op 11 november, was het verkeer al verstoord. De NS noemt het vervangend busvervoer "zeer beperkt" — slechts een paar bussen per uur, volgens Streekstadcentraal. NH Nieuws adviseert reizigers van Haarlem naar Alkmaar om via Amsterdam Sloterdijk te omrijden. Dat voegt 30 tot 45 minuten toe aan de reistijd. En dat terwijl het al druk is in de ochtendspits.
Wat betekent dit voor de toekomst?
De Velsertunnel is geen uitzondering. Ze is een symbool van een verouderd spoorwegnet. In 2023 al gaf ProRail toe dat meer dan 40% van de tunnelverlichting in Nederland ouder is dan 30 jaar. En de overstap naar LED is niet altijd goed geïntegreerd. In de Velsertunnel werd de verlichting in 2018 vervangen — maar zonder aanpassing van de ventilatie en condensbeheersing. De resultaten? Vocht. Corrosie. Storingen. "We moeten nu kiezen: investeren in modernisering, of blijven herstellen", zei een voormalig ProRail-engineer aan de Algemeen Dagblad. "De tunnel is geen probleem van vandaag. Het is een probleem van jarenlange onderfinanciering."Wat gebeurt er nu?
ProRail en NS werken samen aan een herstelplan. De schade aan de brandblusinstallatie en de elektrische kabels wordt momenteel ingeschat. Een eerste schatting: minstens 2,3 miljoen euro aan reparaties. Maar dat is alleen de directe schade. De kosten van vertragingen, vervangend vervoer en reizigerscompensatie zijn nog niet berekend. De volgende 48 uur zijn cruciaal: als de veiligheidssystemen niet volledig functioneren, kan het treinverkeer pas weer starten na een grondige inspectie door de Tweede Kamer-geautoriseerde veiligheidscommissie.
Reizigers: wat moet je nu doen?
- Controleer de NS-app voor real-time updates — maar wees voorzichtig: de updates zijn vaak verouderd. - Overweeg om te omrijden via Amsterdam Sloterdijk, vooral als je van Haarlem naar Alkmaar reist. - Gebruik de OV-chipkaart: bij vertraging van meer dan 30 minuten heb je recht op een compensatie. - Zet je reisplanner op "alternatieve routes" — de app laat vaak bussen zien die niet op het perron staan.Frequently Asked Questions
Waarom is de Velsertunnel zo kwetsbaar voor water?
De tunnel, gebouwd in 1957, was ontworpen voor gloeilampen die warmte uitstraalden en condensatie voorkwamen. Sinds de overstap naar LED-verlichting in 2018 is de temperatuur in de tunnel lager gebleven, waardoor vocht zich kan verzamelen. De leidingen en kabels zijn niet aangepast voor deze nieuwe omstandigheden, wat leidt tot corrosie en storingen in veiligheidssystemen.
Hoe vaak komt een stroomuitval in de Velsertunnel voor?
Deze is de eerste volledige stroomuitval met waterschade sinds 2012, maar er zijn sinds 2018 al drie kleinere storingen geweest in de verlichting en de pompinstallatie. ProRail registreert in totaal 17 technische storingen in de tunnel sinds 2015, waarvan 9 met betrekking tot vocht- of condensatieproblemen.
Waarom is het busvervoer zo beperkt?
De busdienst wordt beperkt omdat er weinig busparkplaatsen zijn rond de tunnel, en de wegen in de regio IJmond al druk zijn. Bovendien zijn er niet genoeg bussen beschikbaar voor een spoeduitbreiding — de meeste zijn al ingezet voor de geplande werkzaamheden van 15 november. NS heeft een aanvraag ingediend voor extra bussen, maar die komen pas over 48 uur.
Wat gebeurt er met de geplande werkzaamheden van 15-22 november?
De werkzaamheden bij station Beverwijk gaan door, maar ProRail heeft aangekondigd dat ze de herstelwerken in de tunnel parallel zullen uitvoeren. Dat betekent: extra werkers, extra materiaal, en mogelijk een verlenging van de stremming. De oorspronkelijke planning van zeven dagen wordt nu mogelijk uitgebreid tot tien dagen.
Kan dit ook gebeuren in andere tunnels?
Ja. De tunnel onder het Noordzeekanaal is niet uniek. In de Kortenhoeftunnel (Utrecht) en de Tunnel van Oostzaan (Noord-Holland) zijn dezelfde LED-vochtproblemen opgemerkt. ProRail heeft in 2024 een inspectie gestart bij 12 oudere tunnels — maar alleen drie daarvan hebben een budget voor aanpassingen. De rest wacht op een beslissing uit Den Haag.
Heeft de overheid een plan om dit op te lossen?
De ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft in 2023 een 1,2 miljard euro plan aangekondigd voor de modernisering van 45 oude spoortunnels, maar slechts 15% daarvan is tot nu toe gefinancierd. De Velsertunnel staat op de lijst — maar pas op plek 37. Zonder druk van reizigers en lokale overheden, is er geen haast. En dat is het grootste probleem.